Historia

Ogień od zawsze stanowił dla ludzi dobrodziejstwo, ale także niósł ze sobą zagrożenie. W wielkich pożarach płonęły nie tylko wsie, w płomieniach znikały także całe miasta. Mieszkańcy samorzutnie organizowali się w drużyny do walki z pożarami. Takie słabo zorganizowane działania bywały często nieskuteczne. W poszczególnych wsiach i miastach z inicjatywy społeczników mieszkańcy podejmowali decyzje o utworzeniu Ochotniczych Straży Pożarnych.
Pierwsza OSP w Powiecie Ryckim powstała w 1911 r. w Rykach. W kolejnych latach jednostki OSP powstawały w Sobieszynie i Bobrownikach (1914 r.), Stężycy (1916 r.), Woli Zadybskiej (1917 r.), Kłoczewie (1918 r.), Trzciankach (1920 r.), Starym Zadybiu (1923 r.), Lendzie Ruskim, Nowodworze i Ułężu (1924 r.), Pawłowicach i Zalesiu (1926 r.), Brzezinach i Paprotni (1927 r.), Gęsiej Wólce i Grabowie Szlacheckim i Niwie Babickiej (1928 r.). Datą od której zaczyna się historia zawodowego pożarnictwa na ziemi ryckiej jest 1956 rok.
1 stycznia 1956 r. powstał położony w województwie warszawskim powiat rycki, który obejmował miasto Dęblin i 24 gromady tj. Ryki, Bazanów Nowy, Białki Dolne, Bobrowniki, Czernic, Grabów szlachecki, Jagodne, Kłoczew, Moszczanka, Niwa Babicka, Nowodwór, Pawłowice, Rokitnia Stara, Rososz, Sobieszyn, Stężyca, Stryj, Swaty, Ułęż, Wola Zadybska i Zadybie Stare oraz Korytnica, Trojanów i Wola Życka (miejscowości z trzech ostatnich gromad wchodzą w skład obecnego powiatu garwolińskiego). Wraz z utworzeniem powiatu powstaje w Rykach Powiatowa Komenda Straży Pożarnych wchodząca w skład Wydziału Spraw Wewnętrznych Powiatowej Rady Narodowej. Bez własnych obiektów i sprzętu oraz z bardzo skromną kadrą liczącą tylko 4 osoby, komenda stanowi tylko zalążek zawodowej jednostki straży pożarnej. Strażacy komendy łączyli wtedy obowiązki kierowców oraz dysponentów Punktu Alarmowo Dyspozycyjnego. Pierwszymi zawodowymi strażakami oraz (można powiedzieć) założycielami komendy byli: Tadeusz Jaroń (pierwszy komendant), Stanisław Czerski, Tadeusz Głodek, Czesław Rodak i Stanisław Żmuda. Na potrzeby komendy sprzęt i kilka pomieszczeń w „swoim” Domu Strażaka (obecnie kino „Renesans”) użyczyła OSP Ryki. Etatowych kierowców komendy oraz obsady samochodów uzupełniali druhowie OSP Ryki.
Wraz z rozwojem powiatu następuje rozwój systemu ochrony ppoż. oraz zwiększa się usprzętowienie straży pożarnych. W 1960 roku uchwalono nową ustawę o ochronie p.poż. – akt gwarantujący szybszy rozwój w kraju ochrony p.poż. Obszarem działania Powiatowej Komendy Straży Pożarnej w Rykach są dwa miasta- Dęblin i Ryki oraz 15 Gromadzkich Rad Narodowych. Trwa umacnianie istniejących w powiecie jednostek OSP, budowa strażnic oraz doposażanie OSP w sprzęt pożarniczy. Poprawia się baza lokalowa komendy. Garaże znajdują się w oddzielnym budynku rozbudowywanym przez OSP Ryki z funduszy Miejskiej Rady Narodowej, Powiatowej Rady Narodowej oraz Komendy Wojewódzkiej Straży Pożarnych w Warszawie. W 1970r. OSP Ryki zakończyła rozbudowę powstałego w 1956r. budynku strażnicy, który przylega do obecnej ulicy Spacerowej. Rozumiejąc potrzeby komendy, władze OSP Ryki przeznaczyły kilka pomieszczeń tego obiektu na biura PKSP. W 1971r. na terenie powiatu ryckiego działają 74 jednostki OSP. Rozwój miasta Ryki i powiatu, powstanie nowych zakładów pracy, powoduje konieczność podjęcia działań w kierunku utworzenia w mieście w pełni profesjonalnej jednostki Zawodowej Straży Pożarnej. W listopadzie 1973 roku Powiatowa Rada Narodowa podejmuje uchwałę o utworzeniu z dniem 1 stycznia 1974 r. Zawodowej Straży Pożarnej kat. „C” tj. z obsadą 1 sekcji na zmianie służbowej. Komenda wtedy liczy łącznie 24 etaty tj. 6 etatów komendy („biurowych”) i 18 etatów ZSP. Z dniem 1 czerwca 1975 r. wskutek zmian administracyjnych w naszym kraju, zostają zlikwidowane powiaty, zmienia się ilość województw i ich granice. „Rycka” zawodowa straż pożarna jest jedną z ośmiu w województwie lubelskim Komend Rejonowych SP. W latach 1976-1981, obok dotychczas użytkowanych przez komendę obiektów OSP, powstaje dwukondygnacyjna strażnica, która stanowi własność Komendy Rejonowej SP. W 1989r. zakończono kolejne prace budowlane, które miały poprawić warunki lokalowe komendy tj. powstaje budynek magazynowo-garażowy oraz „dobudówka” do strażnicy OSP z przeznaczeniem na salę szkoleniową oraz powiększenie istniejących pomieszczeń garaży i warsztatu.
W 1991r. uchwalone zostają dwie bardzo ważne dla przyszłości ochrony p.poż. w naszym kraju ustawy tj. Ustawa o ochronie p.poż. oraz Ustawa o Państwowej Straży Pożarnej. Następuje reorganizacja zawodowych jednostek straży pożarnej. Tworzy się Państwową Straż Pożarną, której jednostkami organizacyjnymi są Komenda Główna PSP, Komenda Wojewódzka PSP, Komenda Rejonowa PSP i Jednostka Ratowniczo-Gaśnicza PSP. W Rykach powstaje Jednostka Ratowniczo-Gaśnicza PSP. Jednostka realizuje na swoim terenie działania (Rejon Ryki) głównie zadania z zakresu ratownictwa, gaszenia pożarów i szkolenia doskonalącego strażaków. JRG PSP Ryki bezpośrednio podlega pod KR PSP w Puławach. Z uwagi na znaczne oddalenie od jednostki nadrzędnej, JRG PSP Ryki realizuje również część zadań spoczywających na tej komendzie tj. gospodarka magazynowa i paliwowa, zaopatrzenie, naprawy i konserwacja sprzętu. Prawie wszystkie zgłoszenia o powstałych zdarzeniach na terenie działania JRG PSP Ryki wpływają bezpośrednio do Punktu Alarmowego JRG, który dysponuje do działań własne siły i OSP z terenu rejonu. Bardzo dobrze utrzymywana jest współpraca z jednostkami i związkami OSP, władzami samorządowymi oraz działającymi na terenie Rejonu Ryki służbami ratowniczymi. W 1996 r. w uznaniu dotychczasowych zasług JRG PSP Ryki otrzymuje Sztandar. 1 stycznia 1999 r., po kolejnej reformie administracyjnej kraju, przywrócone zostają powiaty, a wraz z nimi tworzy się powiatowe służby, inspekcje i straże. Na bazie działającej w Rykach JRG powstaje Komenda Powiatowa PSP w Rykach. Ranga działającej w powiecie ryckim jednostki zawodowej straży pożarnej znacznie wzrasta. Poza wcześniej prowadzoną głównie działalnością ratowniczą, komenda samodzielnie realizuje również inne bardzo ważne zadania wynikające z ustawy o PSP, co ułatwia bezpośredni kontakt i załatwienie spraw mieszkańcom powiatu. Zadania takie jak prowadzenie czynności kontrolno-rozpoznawczych, organizowanie KSRG, prowadzenie ćwiczeń zgrywających, szkolenie strażaków OSP, mają bardzo istotny wpływ na zapewnienie odpowiedniego stanu ochrony ppoż. na chronionym przez komendę terenie. Teren to miasto i gmina Ryki, miasto Dęblin oraz gminy Kłoczew, Nowodwór, Stężyca i Ułęż. Lata 1999-2003 dla KP PSP Ryki są trudne w związku z tworzeniem i organizacją komendy, ale jednocześnie bardzo owocne- sukcesywnie poprawiane jest wyposażenie komendy w sprzęt specjalistyczny i samochody, poprawiana jest baza lokalowa jednostki oraz wyszkolenie strażaków. Bardzo dobrze układa się współpraca z samorządami oraz jednostkami OSP. Coraz lepiej jest zorganizowany na szczeblu powiatu Krajowy System Ratowniczo-Gaśniczy. Poza siłami komendy jego trzon stanowi 13 jednostek OSP tj. z gm.Ryki- OSP Stary Bazanów, Leopoldów, Rososz, Ryki, z gm. Stężyca- OSP Brzeziny, Stężyca, Pawłowice, z gm. Kłoczew- OSP Janopol, Kłoczew, Wylezin, z gm. Nowodwór- OSP Grabów Rycki, z gm. Ułęż- Zosin i z m.Dęblin- OSP Dęblin-Masów. Widoczna jest stała poprawa wyposażenia, wyszkolenia i przygotowania do działań ratowniczych i gaśniczych jednostek OSP i KP PSP w Rykach. W latach 2001- 2005 KP PSP w Rykach doposażyła się w nowoczesne samochody ratowniczo-gaśnicze i specjalne tj. JELCZ 014R GCBA 5/24 (2001r.), RENAULT MIDLUM GBA 2.5/16 i FORD TRANSIT SKw (2003r.), TOYOTA COROLLA (2004r.) oraz RENAULT MASCOTT SLRt (2005r.). We wrześniu 2003r. zostaje oddany do użytkowania rozbudowany i zmodernizowany budynek główny strażnicy komendy, co pozwala strażakom i pracownikom cywilnym komendy przynajmniej na poziomie podstawowym zapewnić warunki do realizacji zadań. W 2006r. uruchomiono w komendzie na potrzeby własne oraz jednostek OSP z terenu powiatu ryckiego Punkt Obsługi i Konserwacji Sprzętu Ochrony Dróg Oddechowych. Z uwagi na dużą ilość różnorodnych zdarzeń powstałych na terenie miasta Dęblin zostają podjęte prace przygotowawcze i organizacyjne mające na celu utworzenia czasowego Posterunku PSP w Dęblinie. Z dniem 01.03.2007 r. wprowadzona zostaje reorganizacja komendy, co pozwala na wzmocnienie jednostki ratowniczo-gaśniczej oraz obsady Powiatowego Stanowiska Kierowania komendy. KP PSP Ryki liczy łącznie 57 etatów, w tym 55 funkcjonariuszy i 2 etaty cywilne. 12 listopada 2007 r. rozpoczyna działalność czasowy Posterunek Państwowej Straży Pożarnej w Dęblinie. Siły posterunku stacjonują w wydzielonych pomieszczeniach strażnicy OSP Dęblin-Masów. W posterunku całodobowo pełni służbę 3-osobowy zastęp strażaków z jednostki ratowniczo-gaśniczej Komendy Powiatowej PSP w Rykach. Siłami tymi dysponuje Powiatowe Stanowisko Kierowania Komendy w Rykach. Celem utworzenia dęblińskiego Posterunku jest poprawa jakości zabezpieczenia operacyjnego miasta Dęblina i pobliskich miejscowości z gmin Stężyca i Ryki oraz skrócenie czasu dojazdu sił PSP do zdarzeń na tym terenie. Rok 2008 był również rokiem doposażenia Komendy w sprzęt specjalistyczny. Zakupiono m.in. motopompy pożarnicze, aparaty powietrzne oraz ubrania gazoszczelne – poprawiając przygotowanie JRG do działań z ratownictwa chemiczno-ekologicznego oraz gaszenia dużych pożarów. Środki finansowe na ten cel przekazał samorząd powiatowy oraz WFOŚiGW w Lublinie. W tymże roku Komenda wzbogaciła się o nowy samochód rozpoznawczo-ratowniczy marki SKODA Octavia II Combi Ambiente 1.8 TSi. Podobnie w roku 2009 działania Komendy ukierunkowane były na poprawę prowadzenia działań ratowniczych i gaśniczych. Zakupiono część brakującego sprzętu i wyposażenia do prowadzenia ratownictwa technicznego i chemiczno-ekologicznego (m.in. wentylator oddymiający, piłę szablastą, sprzęt do uszczelniania wycieków chemicznych), sprzęt szkoleniowy (m.in. fantom do szkolenia z ratownictwa medycznego). Usprawniono system alarmowania wiodących na terenie powiatu jednostek OSP (dodatkowe powiadamianie strażaków o alarmie za pomocą SMS-a). W 2010 r. działania Komendy były ukierunkowane również na poprawę wyposażenia pod kątem lepszego przygotowania do prowadzenia działań z ratownictwa chemiczno-ekologicznego, technicznego, drogowego oraz gaszenia dużych pożarów. W tym zakresie zakupiono ciężki samochód ratowniczo-gaśniczy z napędem terenowym – z funkcją do ograniczania skażeń chemicznych (samochód typu GCBA Rt 5/32 na podwoziu marki SCANIA P400). Zadanie realizowano w ramach projektu współfinansowanego ze środków unijnych pn. „Poprawa systemu bezpieczeństwa chemiczno-ekologicznego na obszarze powiatów świdnickiego, puławskiego, ryckiego i łęczyńskiego”. Łączna wartość zakupionego samochodu (wraz ze specjalistycznym wyposażeniem, tj. zestawem hydraulicznych narzędzi ratowniczych, zastawem narzędzi nie iskrzących, sprzętem do monitorowania toksycznych gazów, odkurzaczem do niebezpiecznych cieczy i pyłów, ubraniami gazoszczelnymi, aparatami powietrznymi oraz poduszkami i korkami pneumatycznymi do wykonywania uszczelnień) wyniosła ponad 1 mln zł.
W 2010 roku udaje się również sfinalizować zakup samochodu ratownictwa wysokościowego typ SHD-25 na podwoziu m. MAN o wysokości roboczej do 25 metrów. Środki na zakup podnośnika pochodziły z dotacji celowej budżetu państwa w ramach „Programu modernizacji służb mundurowych w latach 2007-2011”, dotacji z WFOSiGW w Lublinie, środków ubezpieczeniowych będących w dyspozycji Komendanta Głównego PSP oraz dotacji przekazanych na ten cel przez samorządy powiatu ryckiego. W 2011 r. szereg działań Komendy było ukierunkowanych na poprawę wyposażenia sprzętowego pod kątem lepszego przygotowania do prowadzenia działań ratowniczych – głównie z zakresu ratownictwa chemiczno-ekologicznego oraz technicznego. W tym zakresie zakupiono m.in. samochód rozpoznawczo-ratowniczy marki NISSAN NAVARA, namiot ratowniczy, kabinę dekontaminacyjną (do usuwania i dezaktywacji szkodliwych substancji), pompy szlamowe (jedna pompa przekazana Komendzie w użyczenie przez Starostwo Powiatowe w Rykach) oraz drobny sprzęt ratowniczy. W latach 2012 – 2013 zakupiono kolejny sprzęt (m.in. skokochron typ SP 16 VETTER), polepszono bazą lokalową i wyposażenie czasowego posterunku PSP w Dęblinie. W 2016 r. w rocznice 60-lecia działalności zawodowej straży pożarnej w Rykach KP PSP w Rykach otrzymuje najwyższe zbiorowe wyróżnienie jakim jest Sztandar. Uchwalona w 2016 r. ustawa wprowadzająca „Program modernizacji Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej i Biura Ochrony Rządu w latach 2017-2020” stwarza realną szansę budowy dla KP PSP Ryki nowych obiektów strażnicy, na większej i lepiej zlokalizowanej działce. Działkę pod tą inwestycję przekazuje nieodpłatnie Samorząd Miasta Ryki. W 2017 roku zostaje wykonana kompleksowa dokumentacja projektowa i techniczna budowy strażnicy oraz uzyskano decyzję o zatwierdzeniu projektu budowlanego i udzieleniu pozwolenia na budowę. Koszty dokumentacji które wyniosły 153.73 tys. zł zostały pokryte ze środków pochodzących z budżetu Wojewody Lubelskiego oraz Wojewódzkiego Funduszu Wsparcia PSP (środki samorządu powiatu). Wartość inwestycji szacuje się na ok. 16.45 mln zł, z szacowanymi kosztami zapewnienia niezbędnego nadzoru autorskiego i inwestorskiego- 16.75 mln zł.

Komendanci w latach 1956-2023:

  • 1956 – 1963 – kpt. Tadeusz Jaroń

  • 1963 – 1971 – mjr Aleksander Skoczylas

  • 1971 – 1995 – bryg. Zbigniew Janiszek

  • 1995 – 2018 – st. bryg. Krzysztof Miłosz

  • 2018 – 2020 – st. bryg. Leszek Niewęgłowski

  • 2020 – nadal – st. bryg. Krzysztof Morawski