Powiat Rycki zajmuje powierzchnię 615,5 km2. Zamieszkiwany jest przez 56 113 mieszkańców. Dość specyficzne jest, że 45% ludności powiatu skupiona jest w dwóch miastach – Dęblin (15 520 mieszkańców) oraz Ryki (9 740 mieszkańców). Znaczną część obszaru powiatu zajmują lasy (około 21 % powierzchni) oraz użytki rolne (około 66%).
Powiat Rycki położony jest w północnej części woj. lubelskiego, przy granicy z woj. mazowieckim.
Sąsiednie powiaty:
- od strony południowej: po linii rzeki Wieprz – Powiat Puławski woj. lubelskie,
- od strony wschodniej: Powiat Lubartowski i Łukowski woj. lubelskie,
- od strony zachodniej: po linii rzeki Wisła – Powiat Kozienicki woj. mazowieckie,
- od strony północnej: Powiat Garwoliński woj. mazowieckie.
Przez powiat przepływa kilka rzek, największe z nich to:
– na południowej i zachodniej granicy powiatu: odcinki rzeki Wisła i Wieprz,
– na pozostałym terenie powiatu mniejsze rzeki tj. Świnka (gm. Nowodwór), Okrzejka (gm. Kłoczew), Irenka (gm. Dęblin), Rufa (gm. Stężyca) i Zalesianka (gm. Ryki).
Charakterystyczne dla terenu powiatu ryckiego jest występowanie dużej ilości naturalnych i sztucznych zbiorników oraz cieków wodnych.
Na terenach gmin: Ryki (okolice miasta Ryki), Kłoczew (okolice miejscowości Jagodne), Nowodwór (okolice miejscowości Nowodwór i Rycza), Ułęż (okolice miejscowości Sobieszyn i Podlodów), Stężyca (okolice miejscowości Stężyca, Prażmów, Piotrowice) znajdują się duże naturalne i sztuczne zbiorniki wodne tj. stawy, jeziora, starorzecza rzek.
Podział administracyjny.
W skład powiatu wchodzi 5 gmin (Ryki, Nowodwór, Stężyca, Ułęż, Kłoczew) oraz miasto Dęblin.
Zagrożenia mogące wystąpić na terenie powiatu.
I. Zagrożenia wynikające ze sposobu użytkowania i przeznaczenia obiektów.
Największe zagrożenia na terenie powiatu ryckiego mogą wystąpić:
- w obiektach użyteczności publicznej zaliczonych do kategorii zagrożenia ludzi ZL I i ZL II,
- w obiektach zamieszkania zbiorowego,
- w obiektach mieszkalnych wielorodzinnych,
- w lasach,
- w zakładach, gdzie w procesach produkcyjnych wykorzystuje się i magazynuje się materiały palne,
- w zakładach przemysłowych, gdzie w procesach produkcyjnych używane są substancje niebezpieczne, stwarzające zagrożenie poza swoim terenem,
- na wsiach i dzielnicach miast o zwartej, palnej zabudowie,
- na stacjach paliw płynnych i stacjach gazu płynnego,
- w przypadku uszkodzenia linii gazociągu,
- w transporcie drogowym i kolejowym materiałów niebezpiecznych,
- w transporcie lotniczym.
II. Zagrożenia związane z funkcjonowaniem zakładów przemysłowych.
Powiat Rycki jest słabo uprzemysłowiony. Największe zakłady przemysłowe znajdują się w miastach: Ryki i Dęblin.
III. Zagrożenia w transporcie.
a) transport drogowy
Na terenie powiatu znajduje się gęsta sieć dróg gminnych o łącznej długości 279,16km i powiatowych o łącznej długości 342km. Drogi gminne i powiatowe, mają znaczenie lokalne, stanowią uzupełniającą sieć dróg służących potrzebom mieszkańców.
Przez teren powiatu przebiegają również:
– drogi krajowe :
- droga nr 17 – Warszawa – Ryki – Lublin – Chełm – długość 14 km,
- droga nr 48 – Dęblin – Kock – Biała Podlaska – długość 30 km.
– drogi wojewódzkie :
- droga nr 801 – Warszawa – Dęblin – Puławy – długość 19 km,
- droga nr 831 – stacja kolejowa Dęblin – droga wojewódzka 801– długość 1,165km.
b) transport kolejowy
Przez teren powiatu biegną trasy komunikacyjne ruchu kolejowego. W Dęblinie zlokalizowany jest ważny węzeł kolejowy, w którym krzyżują się trasy:
- Warszawa – Dęblin – Lublin (na trasie stacje: Życzyn – Rokitnia – Dęblin – Borowa)
- Dęblin – Radom (na trasie stacje: Dęblin – Zajezierze)
- Dęblin – Łuków – Siedlce (na trasie stacje: Dęblin – Stawy – Ryki – Leopoldów – Grabów Szlachecki – Okrzeja).
W ruchu kolejowym odbywa się transport pasażerski i towarowy (na wszystkich trasach).
c) transport lotniczy
Na terenie powiatu znajdują się 3 lotniska (Dęblin, Ułęż, Podlodów). Obecnie funkcjonuje tylko lotnisko w Dęblinie należące do Wyższej Szkoły Oficerskiej Sił Powietrznych. Przy lotnisku w Dęblinie działa również aeroklub. Ponadto przez teren powiatu prowadzą korytarze powietrzne rejsowych samolotów pasażerskich – wszystko to razem stanowi potencjalne zagrożenie zaistnienia katastrofy nad terenem zabudowanym i niezabudowanym. Na terenie powiatu wyznaczono 7 lądowisk LPR tj. Dęblin (stadion przy ul. 15 P.P. Wilków i boisko szkolne przy ul. Niepodległości 8), Stare Zadybie (boisko), Nowodwór (stadion), Moszczanka (boisko szkolne), Stężyca (stadion), Ułęż (stadion w Sobieszynie). Na terenie byłego lotniska w Ułężu utworzone zostało lądowisko przeznaczone do lotów dziennych, związanych z techniczną obsługą śmigłowców.
IV. Zagrożenia pożarowe w lasach.
Część obszaru powiatu zajmują lasy o łącznej powierzchni około 13 tys. ha. Lasy z gmin: Ryki, Ułęż, Nowodwór, Stężyca i Dęblin wchodzą w skład Nadleśnictwa Puławy. Lasy z gminy Kłoczew wchodzą w skład Nadleśnictwa Garwolin. Powierzchnia leśnictw w powiecie ryckim: leśnictwo Stawy – 1861ha, leśnictwo Sobieszyn – 1842 ha, leśnictwo Żelechów – 1087,39ha z czego 714,46 ha na terenie powiatu ryckiego.
Lasy znajdujące się na obszarze powiatu nie będące własnością Skarbu Państwa stanowią około 70% lasów ogółem i na terenie powiatu zajmują powierzchnię ok. 8900 ha. Nadzór nad nimi sprawują służby powołane przez Starostę Ryckiego.
Leśnictwa Sobieszyn i Stawy zaliczone są do II kat. zagrożenia pożarowego lasów.
Leśnictwo Żelechów w skład, którego wchodzą lasy leżące na terenie gminy Kłoczew (obręb Malamówka), zaliczane jest do I kat. zagrożenia pożarowego lasów.
V. Zagrożenia powodziowe.
Powiat rycki jest bogaty w wody powierzchniowe. Charakterystyczne dla naszego terenu jest występowanie dużej ilości cieków oraz naturalnych i sztucznych zbiorników wodnych. Granicę powiatu wytyczają na południowym-zachodzie rzeka Wisła, na południowym-wschodzie rzeka Wieprz. Przez powiat przebiegają liczne mniejsze cieki wodne stanowiące dopływy Wisły i Wieprza. Wzdłuż rzeki Wisła znajdują się liczne starorzecza tworzące jeziora w strefie chronionej wałami. W dolinach rzek Zalesianka, Okrzejka, Świnka, i Irenka usytuowane są liczne stawy hodowlane.
Największe prawdopodobne zagrożenia powodziowe mogą wystąpić w przypadku gwałtownego przyboru wody w rzekach Wisła i Wieprz znacznie powyżej stanu alarmowego (dla rzeki Wisła pow. 600 cm, dla rzeki Wieprz pow. 500 cm), wystąpienia zatoru lodowego lub gwałtownych opadów atmosferycznych.
VI. Zagrożenia powodowane przez anomalie pogodowe.
W naszej strefie klimatycznej występuje wiele zjawisk przyrodniczych mogących powodować ofiary w ludziach oraz przynosić duże straty materialne w gospodarce, obiektach komunalnych oraz prywatnej własności osób indywidualnych. Są to katastrofalne powodzie, susze i huragany, a także burze, intensywne opady deszczu, gradu, śniegu, zamiecie lub zawieje śnieżne, gołoledź, mgły i nagłe zmiany temperatury. Oczywistym jest fakt, że wszystkie te anomalie pogodowe mają wpływ na funkcjonowanie KSRG na terenie powiatu ryckiego.
VII. Zagrożenia pożarowe w rolnictwie.
Największe zagrożenie pożarowe występuje szczególnie w okresie dojrzewania i zbiorów płodów rolnych w okresie długotrwałych suszy występujących w okresie letnim. Dochodzi wówczas do pożarów uprawy zbóż oraz wypalania słomy. Tego typu pożary szybko rozprzestrzeniają się i często powodują zagrożenie dla budynków gospodarczych znajdujących się w sąsiedztwie upraw.
Na terenie powiatu nadal trwa proceder wypalania suchych traw i nieużytków. Przy słonecznej pogodzie w okresie wiosennym, odnotowuje się pożary skarp dróg, nasypów kolejowych i przydrożnych rowów.
Mapa powiatu z zaznaczonymi stopniami zagrożenia poszczególnych gmin znajdujących się na obszarze powiatu.
